تحلیل چهل خطبه از خطبه های نهج البلاغه اثر دیگری از پروفسور امین اله بخشی مشکول است.امین اله بخشی مشکول درباره نگارش این اثر نوشت،یکی از خجستگی های زندگی من این است که درسال های اخیر به طور مداوم و مستمر طرف مشورت دومقطع از دانشجویان،دانشجویان کارشناسی ارشد و دانشجویان مقطع دوره دکتری قرار گرفته ام که تأثیر فوق العاده ای درزندگی علمی و دانشجویی من داشته است. شکل گیری تحقق این اثر نیز یادگاری از همان دوران است.هیچ یادم نمی رود اولین دانشجویی که در مورد آموزش نهج البلاغه به من مراجعه کرد وقتی شروع کردم یکی از خطبه ها را برای او ترجمه و شرح کنم چگونه دندانهایش تق و تق می کرد و می لرزید.این دانشجو دانشجوی مقطع کارشناسی بود که در سالهای دانشجویان دیگری نیز ازمقاطع تحصیلات تکمیلی به من مراجعه کردند که خطبه های بیشتری برای آنها شرح و تفسیر کردم و نتیجه این پرسش ها مرا بر آن داشت تا من در مورد چهل خطبه های نهج البلاغه به پژوهش های بنیادی و میدانی دست زنم واز کتابخانه های مختلف در شهرهای مختلف دیدن کنم.

دفتر نشر وتولید آثار فرهنگی پروفسور امین اله بخشی مشکول از تمهید مقدمات چاپ  کتاب نقش آفرینی های صائب تبریزی خبر داد و از زبان امین اله بخشی مشکول نوشت:حضور پرشور دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دوره دکتری در سالهای اخیر درکلاس های خصوصی من به قصد آموزش ادبیات ویا راهنمایی و مشاوره پایان نامه ها و رسالات دکتری مرا بر آن داشت که به صورت جدی ادبیات ایران و جهان را مطالعه کنم وآنچه درتوش و توان دارم درطبق اخلاص نهم وبه جویندگان وتشنگان علم ودانش اهدا کنم.کتاب نقش آفرینی های صائب نیز ازبرکات همین روز هاست که پس از ماهها تحقیق و مطالعه مطالب آن را گاهی از حافظه و گاهی نیز ازروی یادداشت ها تدریس وتحلیل می کردم وسپس آنها را تکمیل می کردم تا اینکه سود آن همگانی گردد.در این روزها در حقیقت منزل من به دانشگاهی تبدیل شده بود همان سخنی را که دکتر شفیعی کدکنی درباره منزل محمد قهرمان مصحح وشارح غزلیات صائب گفته است.دکتر شفیعی کدکنی دریکی از آثارش می نویسد ما در آن روز ها در مشهد درمنزل محمد قهرمان شب های شعری برگزار می کردیم و منزل محمد قهرمان به دانشگاهی تبدیل شده بود.

 کتاب آزادی از ،آزادی به ،از نوشته های پروفسور امین اله بخشی مشکول درسالهای اخیر است که دیدگاه‌های علمی وانتقادی اورادرباره آزادی نشان می دهد. ازدیدگاه امین اله بخشی مشکول آزادی دو مفهوم متعدد دارد آزادی مثبت وآزادی منفی که تا به حال پژوهش های جدی درباره آن صورت نگرفته است  واین اثر برای نخستین بار چنین موضوعی را با رویکردی به ادبیات کلاسیک ودرشعر شاعرانی چون حافظ،مولوی،ناصر خسرو ودرادبیات امروز ایران ودر آثار شاعرانی چون اخوان ،شاملو وشفیعی کدکنی ودیگران مورد پژوهش ودقت قرار داده است.

دفتر نشر  وتولید آثار فرهنگی پروفسور امین اله بخشی مشکول  گزارش نمود این دفتر ضمن ابراز خرسندی به مناسبت چاپ کتاب انسان و کرامت او در اسلام ومکتب های مغرب زمین به هموطنان عزیز و ایرانیان مقیم خارج از کشور مژده داد که این دفتر امیدوار است همزمان با برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران مجموعه آثار و نوشته های پروفسور امین اله بخشی مشکول را که تا به حال دهها جلد از آن آثار جامه طبع پوشیده است را ،به نمایش بگذارد.پروفسور امین اله بخشی مشکول که یکی از سخت کوش ترین نویسندگان ایران است که سعی دارد جهان را به سوی صلح پایدار سوق دهد .مردی که معتقد است با هم اندیشی و همدلی فرهنگ دوستان می توان مسلسلها را به قلم تبدیل کرد.پروفسور امین اله بخشی مشکول به همین منظور ابراز امیدواری نمود که در آینده بتواند ترجمه آثار و نوشته های خود را در چندین کشور جهان به منظور تعامل وبده بستانهای فرهنگی به نمایش بگذارد.لیست چنین کشورهایی پس از اخذ مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به اطلاع عموم  وجوانان فرهنگ دوست خواهد رسید.

دفتر نشر وتولید آثار فرهنگی امین اله بخشی مشکول در ادامه بومی سازی فرهنگی و کتاب گستری شناخت قصه های مثنوی معنوی  وتفسیر و تحلیل آن را در برنامه ریزی فرهنگی خود قرار داد.ودر این باره از زبان امین اله بخشی مشکول نوشت اینگونه تلاش های فرهنگی مدیون دانشجویان دوره دکتری و کارشناسی ارشد است که درسال های اخیر مرا به رنج و تعب واداشتند تا آثار ومتون ادبی و شاهکارهای ادبیات را مورد مطالعه و پژوهش قرار دهم.بی هیچ گمانه ای و گزافه ای باید بگویم بیشترین شاعر مورد علاقه این دانشجویان شناخت آثار مولوی بوده است ولذا بیشترین راهنمایی های من نیز  درسال های اخیر روی آثار مولوی مخصوصا مثنوی وغزلیات بوده است.به هر حال این مثنوی معنوی که مولانا آن را سرلله اکبر می خواند با قصه نی وحکایت وشکایت او آغاز می شود .البته این نی نامه سراسر یک نامه ای رمزی است که در ورای هرد استانی قصه ای تمثیلی نهفته که جز به زبان رمز امکان گشایش و ورود به آن میسر نیست.باری تفسیرها وتأویل های گوناگونی از این نامه رمزی ارائه شده اما نمی توان گفت که جاده به پایان رسیده است.بلکه شاید بهتر است بگوییم که در این دنیای نفس گیر،ودراین عصر که به عصر پسامدرنیته نیز معروف است،برای شناخت چنین آثاری و مراجعه به شروح وتجدید نظر در آنها بسیار ضروری است.دنیایی که هرروز در آن نسل کشی وجود دارد و به خاطر کسب قدرت نبرد ها تشدید می گردد وخون کودکان و زنان و مردان کوچه ها وخیابان ها ودشت و دمن ها رارنگین کرده پناه بردن به شاهکارها ودعوت کردن قدرت مداران به تأمل و تفکر به اصول انسانیت می تواند سر آغاز یک جشن جاودانه برای شروع یک زندگی دوباره باشد.ویک آتش بس برای همیشه.چرا که بشریت هنوز طعم تلخ فاجعه های زهر آگین وتلخ بار راکه دراثر جنگ ها،ونبرد های قدرت مداران ویا قهر طبیعت علیه انسان به پا شده است را از یاد نبرده است.انسانی که حاضر است بخاطر یک روز حکومت و قدرت بیشتر خون همنوعان خویش را درکاسه سر آنان بنوشد.وبه قول پاسکال انسانی که همچون نی بسیار شکننده است و برای کشتن او یک قطره بخار کافی است.همین موجود دوقطبی.همین موجودی که در میان دوبی نهایت قرار گرفته است. چه فاجعه ها که به پا نمی کند وچه جنایت ها که مرتکب نمی شود. وشگفت اینجاست که این موجود با چنین اوصاف درارتکاب جنایات مسابقه گذاشته است وراه کجروی وانحراف را می پیماید خود را محق ومصیب می پندارد و دیگران را مخطی.وبه قول حافظ 

خدا زان خرقه بیزار است صد بار.          که صد بت باشد در آستینی