اسلامی اختصاص داده و برای ایران دو فصل آورده است مطالعه می کردم. موریس پرنو در آنجا که بعد از یک ماه اقامت در شیراز،راه بوشهر را پیش می گیرد،در بالای گردنه ها عقب گرد کرده یک نظر به کوه و دشت های زیر پا انداخته تأسف می خورد که چرا ایران را ترک می کند و خود را در وضع «آدم که از باغ عدن بیرون می شود»می بیند و می نویسد:«به گذشته چندین هزار ساله این کشور کهن فکر می کردم که چگونه هجو م های سنگین را پشت سر گذارده و سربلند کرده است،تمدن های گوناگون را چون سیلابهای خروشان که وارد دریا می شود،در خود هضم و ته نشین کرده ، از خمیره آن ها تمدّن دیگری را که رنگ ایرانی دارد به وجود آورده است!....»
و من نیز در این عوالم سیر می کردم که ناگهان «تز یا نظریّه یا فرضّیه و یا هر اسم مناسبی که بتوان روی آن گذاشت ایجاد اتاق فکر برای هر موضوع درسی در مقاطع مختلف تحصیلی که از دوره پیش دبستان تا عالی ترین مرحله موضوعات درسی در دانشگاهها و تحصیلات تکمیلی را در بر می گیرد در ذهنم جرقه زد و مرا نا آرام نمود و سریع اقدام به یادداشت برداری آن در نمونه کاربرگ طرح های پیشنهادی و مطالعاتی نمودم . با این رویکرد که برای عالمان و نویسندگان و شاعران،در بیابان بی پایان زندگی و در برابر حوادث گوناگون و هولناک طبیعت و اجتماع تکیه گاهی و نیرویی قوی تر از ایمان به خدا و عشق به حق و دستاویزی محکم تر و رساننده تر از توکلّ و توسل و جرعه ای گواراتر از رضا و شکر و راهنمایی با وفاتر از دعا و صبر نیست و بالاخره آن چیزی که انسان در زندگی مشغول و سالم و سعادتمند می نماید،محبت و خدمت به خلق است که نام دیگرش عبادت خالق می باشد و یگانه چاره و وظیفه ما در زندگی ،کارکردن به خیر یا عمل صالح است!...»
و این حقیقت که هر پیشرفتی که در علوم و فنون می بینیم نمونه بارز دیگری از راه طی شده بشر را که او را بالاخره به گفتار و کردار انبیاء رسانده است،مشاهده می نماییم .باز هم مثال می آورم «یکی از نظریه های بدیع امام جعفر صادق این است که هر چه موجودیت ذاتی دارد غیر از خدواند ، دارای ضدّ خود می باشد،امّا چنانچه بین ضدّین تصادم به وجود بیاید، بعید نیست که جهان ویران شود.
این نظریه ،خلاصه نظریه ماده و ضد ماده امروزی است که می خواهیم کمی درباره آن سخن بگوییم. «تفاوت مادّه با ضدّ ماده این است که در اتم های ماده (عناصر معمولی) بار الکتریکی (الکترون)منفی است و بار الکتریکی(پروتون)در هسته اتم مثبت ؛امّا در ضدّ ماده، بار الکتریکی (الکترون)مثثبت است و بار الکتریکی(پروتون)درهسته اتم منفی است.»(ذبیح اله منصوری،مغز متفکر جهان شیعه،تهران،جاودان،1386،ص294)
هنوز کسی آزمایش نکرده که هر گاه ،اتم های ماده با اتم های ضد ماده تصادم کند و انفجار به وجود بیایدچه خواهد شد.این نکته را نیز همه می دانند که قانون تبدیل ماده به انرژی که انیشتین کشف کرد این است:«انرژی مساوی است با جرم جسم ضرب در مجذور سرعت سیر نور.»(همان،294)
طبق این قانون اگر تمام آنچه در یک بمب اتمی یا یک بمب هیدروژنی هست مبدل به انرژی شود نیروی زیاد به وجود می آید و ژول دانشمند فیزیک انگلستان که اسمش روی یکی از مقیاس های برق گذاشته شده و در قرن نوزدهم میلادی می زیست می گفت که اگر یک کیلوگرم از ماده به طور کامل مبدل به انرژی شود و فی المثل دود خاکستر از آن به وجود نیاید،جهان محو خواهد شد.امّا انیشتین دانشمند فیزیکی قرن بیستم با کشف قانون تبدیل ماده به انرژی نشان داد که این طور نیست و هر گاه یک کیلوگرم از مادّه به طور کامل مبدّل به انرژی شود جهان نابود نمی گردد ولی تا امروز نوع بشر نتوانسته که حتّی به وسیله بمب های اتمی و هیدروژنی ماده را به طور کامل مبدل به انرژی کند.
در انفجار بمب اتمی که روز ششم ماه اوت سال 1945 میلادی توسّط دولت آمریکا،روی هیروشیما انداخته شد از هزار قسمت از جرم بمب ،نوزده قسمت آن مبدل به انرژی گردید و بقیه تفریط شد.
از حساب تبدیل ماده به انرژی در بمب های هیدروژنی ما که بدون اطلاع هستیم و دولت هائی که دارای آن بمب ها هستند و آن ها را آزموده اند؛ نگفته اند که چه مقدار از جرم بمب مبدل به انرژی می شود تا بدانیم چقدر از آن تقلب می گردد. آنها که این کار را آزموده اند به جهت حفظ اسرار دفاعی و نظامی سکوت اختیار کرده اند و لب به سخن نمی گشایند.
حال اگر ما بدانیم که هر انسانی خود جهانی است که در وجود او خورشیدهای بی شماری وجود دارد و استواری ادمی به ندیشه است که مولوی فرمود:
ای برادر تو همین اندیشه ای مابقی خود استخوان و ریشه ای
و با الهام از حدیث مشهور:«تفکر ساعة خیرُ عبادة الثقلین»
به فکر طرح پیشنهادی و مطالعاتی «ایجاد اتاق فکر برای هر موضوع درسی»افتادم .امّا «اتاق فکر think tank چیست؟ در تعریف آن گفته شده است:«ساختاری در جامعه ،سازمان و شرکت برای تفکّر جمعی و فردی است»این ساختار متوّلی هدایت ومدیریت و رشد افکار خواهد بود این ساختار می تواند ثروت نامریی ذهن افراد ،سازمانها و جوامع را به دارایی و ثروت های هنگفت و کرامند تبدیل کند.و در یک تعریف علمی تر اتاق فکر ساختاری است که می توان به یاری آن ماده را به انرژی و انرژی را به ما ترژی تبدیل نمود.
3-اهمیت و ضرورت اجرای طرح:
اگر نهادهای آموزشی را به کاخی و یا به قصری مانند کنیم ستون های استوار آن اتاق فکر خواهند بود. هر چه این اتاق ها مستحکم تر و منسجم تر و برنامه هایش سازمان یافته تر باشد آسیب پذیری این نهادها و این کاخ ها در مقابل هر گونه باد و باران بی گزند خواهد بود. پیش از اینکه جنگ نرم و جریان تهاجم فرهنگی آثار سوء خود را باقی گذارد ضرورت اجرای این طرح را که مستلزم برنامه ریزی های مداوم و مستمر و دراز مدّت است الزام می کند. این طرح را می توان سکّوی پرتابی برای درهم نوردیدن مرزهای بیکران دانش تلقّی نمود یا ماهواره ای که منجر به ابر رایانه هاست و هیچ ذّره ای از دید آنها مکتوم نمی ماند.
4-اهداف طرح :
هدف اصلی طرح حلّ مجهولاتی است که از عهده یک فرد خارج است و حل مسائلی که در گرو تلاقی اندیشه هاست. نهادینه کردن فرهنگ کار و استفاده از نیروهای تحصیل کرده و مستعد که وقتشان بیهوده و عاطل سپری می گردد. از اهداف فرعی آن می توان به تشکیل گروه حقیقت پژوه به منظور کشف استعدادها پرداخت.بیکاری آینده جوانان را تهدید می کند و شیطان هر جا انسان بیکاری را ببیند خود را متوجه آن می کند.ما نباید اجازه دهیم که بیکاری و فقر که چونان دیوی دهشتناک است مغز جوانان ما را طعمه خود سازد . چه نیک فرمود علی (ع) آن بزرگ مرد تاریخ به فرزندش امام حسن (ع) که:
«فرزندم از فقر به خدا پناه جوی،چرا که فقر ناقص کننده پدین است و دهشت زای عقل.» و نزدیک است که فقر به کفر بدل شود و خانه ای که گرسنگی و فقر به آن وارد شود،ایمان از آن خارج می شود.»
5-نحوه و مراحل اجرای طرح پیشنهادی :
نحوه اجرای آن به برنامه ریزی منظم و منسجم و سازمان یافته نیاز دارد.این طرحی نیست که در یک ساعت و دو ساعت یا یک روز و یک ماه درباره آن بتوان داوری نمود؛ این است که در وهله نخست این ایده با نظر متخصصان و دکترین به شور آید و وقتی که تصویب نهایی گردید به ثبت برسد و آنگاه از تمامی نیروهای کارآمد اجتماع برای یاری رساندن به اجرای این طرح فراخوانی به عمل آید و اعتبار های لازم تأمین گردد.
6- پیش بینی نتایج و کاربردهای عملی اجرای طرح:
نتایج آن بسیار درخشان خواهد بود.اگر بتوانیم این طرح را به مرحله عمل برسانیم به برکت این طرح ایران گلستان می شود و سنگ فرش هر خیابان از طلا می گردد امّا اجرای این طرح همّتی بلند می خواهد که «لیسَ للاِنسان الّا ما سعی».(النّجم:39)
یک ساعت تفکر از 70 سال عبادت برتر است.
تعریف مهندس علیرضا راهداری،برگرفته از سایت اتاق فکر.
اصطلاح آلفون استاد دانشگاه لوند سوئد.نجم
کلمات کلیدی: